Mózg to niezwykły narząd, kontroluje myśli i oddychanie, równowagę hormonalną, pracę mięśni, pamięć i setki innych fizjologicznych procesów, których często nawet nie jesteśmy świadomi
Pracuje on stale, niezależnie, czy rozwiązujemy trudne zadanie matematyczne czy śpimy – mimo, że stanowi jedynie 2 proc. masy ciała, jest narządem który zużywa największą ilość energii – około 20 proc. wszystkich spożywanych kalorii!
Co ma do tego jedzenie?
Każdy zdaje sobie sprawę, że dieta może mieć wpływ na sylwetkę i stan zdrowia, niewielu jednak zdaje sobie sprawę, że to, co spożywamy, może mieć znaczący wpływ na funkcjonowanie mózgu. Odpowiednia dieta usprawnia pamięć, wpływa na zdolność radzenia sobie ze stresem i rozwiązywania problemów – zarówno tych złożonych, jak i zwykłych, codziennych.
Oto krótki przewodnik po produktach, które wpływają na nasze myślenie, a przez to również działania, które podejmujemy.
1) Produkty pełnoziarniste – jedynym źródłem energii dla neuronów jest glukoza i to ilość owej energii w dużej mierze warunkuje sprawność funkcjonowania mózgu. Jeśli jej brakuje, stajemy się ospali i dużo trudniej się nam myśli. Cukry proste jednak nie sprawdzają się najlepiej, dają bardzo duży, gwałtowny zastrzyk energii, której zwykle organizm nie potrafi odpowiednio spożytkować. Następnie, poziom energii gwałtownie spada. Co więcej, przy regularnym spożywaniu dużej ilości węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym, pojawia się oporność insulinowa, która jest niebezpieczna dla zdrowia. By energii nie zabrakło, należy umieścić w jadłospisie węglowodany o niskim indeksie glikemicznym – niskoprzetworzony makaron pełnoziarnisty, brązowy ryż, płatki owsiane czy pełnoziarniste pieczywo.
2) Zdrowe tłuszcze – mózg w 60 proc. zbudowany jest z tłuszczu. Niska zawartość tego makroskładnika pokarmowego sprzyja depresji, pogorszeniu procesów myślowych, a nawet chorobie Altzheimera. Oczywiście, nie każdy rodzaj tłuszczu jest wskazany. Najlepiej postawić na niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Bardzo dobrym rozwiązaniem będzie awokado, tłuste ryby, olej lniany, oliwa z oliwek czy orzechy.
3) Borówki amerykańskie – naukowcy z Uniwersytetu Tuft w Stanach Zjednoczonych udowodnili, że spożywanie borówek amerykańskich znacząco wpływa na zdolność zapamiętywania i pamięć krótkotrwałą. Już niewielka filiżanka spożywana regularnie co kilka dni, daje bardzo dobre rezultaty.
4) Czerwone warzywa i owoce – likopen, który jest bardzo silnym antyoksydantem, działa ochronnie na mózg, opóźnia procesy starzenia i usprawnia jego funkcjonowanie. Ten barwnik występuje w dużych ilościach w pomidorach (również tych przetworzonych w postaci sosów i keczupu), arbuzie czy czerwonym grejpfrucie.
5) Owoce morza i pestki dyni – cynk to jeden z minerałów, który ma bardzo silny wpływ na funkcjonowanie mózgu. Usprawnia procesy myślowe i zdolności zapamiętywania Obfitym źródłem cynku o wysokiej biodostępności są owoce morza – szczególnie ostrygi (co ciekawe, to właśnie z uwagi na zawartość tego pierwiastka, uważane są za afrodyzjaki) czy pestki dyni.
6) Witamina B i kwas foliowy – te witaminy obniżają poziom homocysteiny. Wysoki poziom tego siarkowego aminokwasu związany jest przede wszystkim z wysokim ryzykiem schorzeń układu sercowo-naczyniowego, głównie zawałów. Udowodniono także, że podwyższone poziomy homocysteiny sprzyjają rozwojowi zaburzeń funkcji poznawczych i chorobie Altzhemiera. Bardzo dobrym źródłem kwasu foliowego są: szpinak, sałata, kapusta, brokuły czy kalafior. Z kolei dobrym źródłem witamin z grupy B (szczególnie B6) są: chude mięso, ryby i banany.
7) Ciemna czekolada – ten przysmak spożywany w nadmiarze może sprzyjać nadwadze, jednak niewielka porcja w okresie intensywnej pracy umysłowej dostarcza antyoksydantów, polepsza zdolności poznawcze, a nawet działa uspokajająco. Dodatkowo, regularne spożywanie niewielkich ilości czekolady o wysokiej zawartości kakao, usprawnia funkcjonowanie naczyń krwionośnych w mózgu, co również przekłada się na lepsze funkcjonowanie tego narządu. Osoby szczególnie dbające o sylwetkę, mogą zrezygnować z czekolady na rzecz naturalnego kakao.
Jacek Bilczyński