Lepiej edukować niż leczyć z otyłości – zgodnie z tym hasłem działają eksperci z Instytutu Żywności i Żywienia. Podsumowali oni właśnie efekty trwającego kilka lat projektu „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej”, znanego szerzej pod hasłem Zachowaj Równowagę. Co udało im się zmienić w sposobie myślenia ludzi?
Jednym z największych zagrożeń zdrowotnych na świecie są aktualnie nadwaga i otyłość. O epidemii otyłości wspomina m.in. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Przedstawiciele organizacji zaznaczają, że w najbliższym czasie powinniśmy się spodziewać jej szybkiego wzrostu. Dotyczy to także naszego kraju, który w rankingach awansował niestety do niechlubnej czołówki najbardziej otyłych populacji w Europie.
Z problemem nadmiernej masy ciała zmaga się już blisko 60 proc. dorosłych Polaków, a co najbardziej niepokojące, dramatyczny wzrost otyłości obserwuje się także u dzieci i młodzieży. Instytut Żywności i Żywienia zaznacza, że istotna w przeciwdziałaniu takim działaniom jest m.in. edukacja społeczna.
Lekarze i dietetycy z Instytutu ostrzegają przed lekceważeniem nadwagi i otyłości, zwłaszcza u dzieci i młodzieży. Podkreślają, że otyłość to nie tylko defekt estetyczny, lecz przede wszystkim groźna choroba i główna przyczyna wielu innych chorób, takich jak: cukrzyca typu 2, choroby układu sercowo-naczyniowego (udar mózgu, nadciśnienie tętnicze), nowotwory złośliwe (rak jelita grubego, sutka, gruczołu krokowego) czy kamica żółciowa.
Dzięki wspomnianemu projektowi udało się sporo zmienić w kwestii spojrzenia Polaków na temat otyłości i nadwagi. Najlepszym przykładem opracowanego w projekcie skutecznego narzędzia do walki z otyłością jest program certyfikacji szkół i przedszkoli „Szkoła/przedszkole przyjazne żywieniu i aktywności fizycznej” skierowany do dzieci i młodzieży, czyli tej grupy społecznej, w której nawyki żywieniowe dopiero się kształtują. Wśród uczniów objętych programem zaobserwowano: spadek występowania nadmiernej masy ciała o 1 proc., zmniejszenie liczby osób pijących codziennie słodkie napoje o 20 proc. a jedzących codziennie słodycze − o 14 proc. Warto też zauważyć, że o jedną trzecią wzrosła liczba uczniów, którzy w ciągu dnia jedli zalecaną liczbę posiłków.
Świetne wyniki przyniosły również 12-tygodniowe programy redukcji masy ciała realizowane w ramach jednego z zadań projektu. Uczestniczyło w nich ponad 2111 osób z całej Polski, a ukończyło 1739, spośród których aż 94,5 proc. zrzuciło zbędne kilogramy. Średni spadek masy ciała wyniósł 5 kilogramów, a łącznie uczestnicy zrzucili ponad 9 ton nadmiernej masy ciała! Ci, którzy brali udział w tym programie mieli okazję do spotkań nie tylko z dietetykami czy lekarzami, ale i rehabilitantami oraz psychologami.
Oprócz działań skierowanych do osób z nadwagą i otyłością oraz uczniów, w projekcie znalazły się również programy obejmujące kobiety w ciąży oraz konsumentów. W pierwszym wzięło udział prawie 12 400 kobiet, spośród których aż 87 proc. utrzymało przyrost masy ciała w granicach normy dla okresu ciąży, a 78 proc. miało prawidłową masę ciała również 6 miesięcy po porodzie. Z kolei celem programu skierowanego do konsumentów było zwiększenie ich świadomości na temat składu i wartości odżywczej produktów spożywczych. Działania, które obejmowały m.in. akcje edukacyjne prowadzone bezpośrednio w sklepach spożywczych, pozwoliły dotrzeć z informacjami na temat czytania etykiet produktów spożywczych aż do 6 mln osób.
Źródło: Projekt Zachowaj Równowagę