Przypomina taniec, gimnastykę i klasyczną jogę, ale wykonywaną w przyśpieszonym tempie, płynnie, w nieustannym ruchu. Joga dynamiczna to wszechstronny trening umysłu i ciała, coraz bardziej popularny w Polsce, od lat znany w Indiach i USA.
Joga dynamiczna to młodsza siostra tradycyjnej hatha jogi. Jej kolebką są Indie, a dokładnie szkoła ashtanga yoga mistrza Manju Patthabi Jois w Mysore w Indiach. Od klasycznej jogi różni ją przede wszystkim tempo przejść pomiędzy asanami (pozycje statyczne) oraz dynamiczne sekwencje ćwiczeń wykonywane w rytmie oddechu. Zachód oszalał na punkcie jogi dynamicznej ze względu na szybkie działanie – jej praktykowanie przynosi bowiem identyczne efekty psychiczne i fizyczne, co klasyczna joga, ale w znacznie krótszym czasie. Pokochały ją setki zwykłych ludzi i gwiazdy. Madonna podkreśla, że to dzięki jodze dynamicznej zachowuje nienaganną sylwetkę, a Sting wychwala jej zalety, jako środka na zachowanie potencji i witalności w sypialni. Ten rodzaj jogi najszybciej rzeźbi sylwetkę, wzmacnia i uelastycznia całe ciało, odpręża i dodaje energii. Niektórzy lubią porównywać jej efekty do zastrzyku z endorfin. Praktykowanie jogi dynamicznej, podobnie jak innych odmian jogi, pozytywnie wpływa również na psychikę – rozluźnia, odstresowuje, przynosi spokój i wewnętrzną siłę. Podobno zwiększa też subiektywne poczucie szczęścia. Czyż nie brzmi to zachęcająco?
Asany i winjasy
Z jogą dynamiczną wiąże się kilka podstawowych pojęć. Na czele listy znajdują się asany, czyli pozycje statyczne będące mieszanką elementów relaksacyjnych, rozciągających i siłowych. Ćwiczenia wymagają koncentracji, i nierzadko, sporego wysiłku. Winjasy to dynamiczne sekwencje asan w rytm oddechu. To one wprowadzają do zajęć jogi elementy treningu aerobowego oraz sprawiają, że w porównaniu z klasyczną jogą, dzień po wymagających ćwiczeniach mniej bolą nas mięśnie. Dlaczego tak się dzieje? Winjasy powodują rozgrzanie ciała i ułatwiają rozciąganie – krew krąży szybciej dostarczając mięśniom składniki odżywcze i usuwając zbędne produkty przemiany materii. Dzięki temu wykonywanie skomplikowanych asan staje się łatwiejsze. Wykonywanie winjasów powoduje, że tętno ćwiczącego utrzymuje się stałym poziomie 120-140 uderzeń na minutę. A to, według specjalistów, najlepszy do spalania zbędnych kilogramów poziom wysiłku. Zwolennicy jogi dynamicznej przekonują, że w odróżnieniu od klasycznej, ten rodzaj ćwiczeń w pełni spełnia kryteria profilaktycznego treningu zdrowotnego ustalone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). W jodze istotne są też inne elementy, takie jak pogłębiony oddech (udźdźaji), ruchy napinające dolną część brzucha (bandhy) pomagające wykonać ćwiczenia siłowe i prawidłowo ustawić ciało oraz punkty skupienia wzroku przypisane do każdej z asan (driszti) sprzyjające osiągnięciu koncentracji i spokoju umysłu.
Joga jest hot
Jogę dynamiczną można porównać do lekkiego treningu aerobowego połączonego z ćwiczeniami dynamicznymi, statycznymi, relaksacyjnymi i poprawiającymi koncentrację uwagi. Dziś, kiedy ta forma jogi stała się bardzo popularna na całym świecie, istnieje wiele jej odmian praktykowanych przez różnych mistrzów i nauczycieli. Część z nich łączy jogę dynamiczną z innymi stylami pracy z ciałem zaczynając od gimnastyki, pilatesu, a kończąc na tańcu.
Najstarsza odmiana jogi dynamicznej to asztanga – uważana za najbardziej wymagającą dla ciała, a zarazem oczyszczającą dla ducha i przynoszącą szybkie efekty. Podstawową zasadą jest w jej wypadku sztywne trzymanie się zasad: asany ułożone są w seriach o wzrastającej trudności, a ich kolejność, ustalona przez tradycję, zawsze taka sama. Od początku lat 80., kiedy asztanga joga zaczęła zyskiwać popularność w USA, coraz większa liczba nauczycieli zaczęła odchodzić od tradycyjnych reguł na rzecz swobodnej ekspresji i dopasowania ćwiczeń do danej grupy ludzi. Na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat powstało wiele autorskich systemów jogi dynamicznej. W każdym główny nacisk kładziony jest na pracę z oddechem i dynamiczną sekwencję asan, ale ich kolejność i forma zależą od nauczyciela. Do najbardziej popularnych odmian należą m.in. Jivanmukti yoga (stworzona przez artystów z Nowego Jorku joga „multimedialna”, której towarzyszy muzyka, śpiew, zapach, gra światłem) czy Bikram yoga (zwana też hot yoga), której cechą charakterystyczną jest to, że asany wykonywane są w podgrzanym pomieszczeniu.
W Polsce, jeszcze dziesięć lat temu, mało kto słyszał o jodze dynamicznej. Pierwszą szkołę z zajęciami klasycznej asztanga jogi i sesjami autorskimi założył w 2002 r. Radosław Rychlik.
Kalina Samek