To, jaki zestaw mikroorganizmów zamieszkuje nasz układ pokarmowy, wpływa na to jak trawimy i przyswajamy pokarmy. Jeśli dokładnie poznamy zwyczaje naszych małych lokatorów, będziemy mogli uszyć dietę na miarę naszych możliwości – mówi dr Ola Kołodziejczyk
Mikroorganizmy, które zamieszkują nasz układ trawienny mają zwykle ponad 100 razy więcej genów niż człowiek. Mikroorganizmy te też trawią i odgrywają niemałą rolę w tym, jak my trawimy poszczególne pokarmy. Mówi o tym w rozmowie z PAP polska badaczka dr Ola Kołodziejczyk z Weizmann Institute of Science w Izraelu.
SMAKOSZE W JELITACH
Jak opowiada, nasi mali lokatorzy pomagają nam trawić np. tłuszcz, białka, błonnik czy cukry. Dodaje, że substancje wydzielane przez bakterie mogą np. zmieniać działanie np. enzymów trawiennych czy żółci, a ona jest bardzo ważna we wchłanianiu tłuszczów czy witamin w nich zawartych.
Zestaw genów naszych małych lokatorów (m.in. bakterii, grzybów, wirusów czy pasożytów) to mikrobiom. Mikrobiom można już dość łatwo zbadać – analizując próbkę kału i sekwencjonując zawarte tam geny. Każdy z nas ma nieco inny mikrobiom, który pracuje trochę inaczej. To m.in. mikrobiom – oprócz naszych własnych genów – sprawia, że niektóre osoby łatwo przybierają na wadze, a inne – mogą sobie częściej pozwalać w diecie na ustępstwa.
SŁODKIE WYJĄTKI
Naukowcy badali, jak zmienia się poziom glukozy we krwi badanych po spożyciu konkretnych produktów. I jak ten poziom glukozy zależy od mikrobiomu.
Przypomnijmy, że produkty o wysokim indeksie glikemicznym powodują zwykle szybki wzrost glukozy we krwi – niepożądany u osób z cukrzycą lub stanem przedcukrzycowym. A pokarmy o niższym indeksie glikemicznym są traktowane jako bezpieczniejsze.
Z badań izraelskich naukowców wynikło, że różnice między poszczególnymi ludźmi mogą być naprawdę spore. Są np. osoby, które nie powinny jeść brzoskwiń, ale ze spokojem mogą wcinać banany… A inne osoby – odwrotnie. U kogoś poziom cukru we krwi wzrośnie np. po zjedzeniu pomidora – który ma przecież niski indeks glikemiczny. Są jednak i szczęśliwcy, którzy – bez ryzyka piku glikemicznego – mogą sobie pozwolić nawet na zjedzenie lodów.
– Tabele glikemiczne zawierają uśrednione dane. Ale w rzeczywistości różne osoby mogą różnie reagować na poszczególne potrawy. Okazuje się, że da się spersonalizować takie wskazania. I przewidzieć, jak dana osoba zareaguje na daną potrawę – opowiada dr Kołodziejczyk. Dodaje, że pomóc w tym może właśnie analiza mikrobiomu danej osoby.
MENU TYLKO DLA MNIE. I MOICH BAKTERII
Dzięki temu w przyszłości będzie można przygotować konkretnej osobie spersonalizowane menu. – Bo nie chodzi o to, żeby wymagać od ludzi, by jedli tylko samą sałatę, brokuły i kurczaka na parze. Do tak restrykcyjnych wymagań trudno się stosować. Chcemy, by ludzie mogli otrzymywać menu uszyte na miarę ich potrzeb i ich możliwości. Dla niektórych osób akurat zjedzenie kawałka czekolady albo owocu o wysokim indeksie glikemicznym nie jest złe. A skoro można dokładnie zbadać, to po co takim osobom narzucać sztuczne i źle dopasowane wymagania? – opowiada.
Kierownikiem zespołu dr Kołodziejczyk jest prof. Eran Elinav z Weizmann Institute of Science w Izraelu. Jego badania na ten temat ukazały się dwa lata temu w czasopiśmie “Cell”. Teraz naukowiec zakłada start-up. Chce – bazując na badaniach mikrobiomu swoich klientów – tworzyć dla nich spersonalizowane menu.
Źródło: Ludwika Tomala, PAP – Nauka w Polsce