Ciąża to czas, kiedy regularne stają się wizyty u lekarza, w tym przypadku u ginekologa-położnika. Regularne są także badania wykonywane na zlecenie lekarza. W Polsce ciążę można prowadzić zarówno korzystając ze świadczeń Narodowego Funduszu Zdrowia, jak i z prywatnej opieki medycznej. Przedstawiamy komentarz położnej – Anny Jedlińskiej.
Na samym początku warto podkreślić, że uzyskanie dobrej opieki medycznej wcale nie jest równoznaczne z płaceniem za nią, ponieważ świadczenia na wysokim lub bardzo wysokim poziomie realizowane są również w ramach NFZ. W większości przypadków na prywatną opiekę decydują się kobiety i rodziny, które uważają, że jakość usług będzie znacząco lepsza jak za nie zapłacimy. Pamiętajmy jednak, że w Polsce nie jest to konieczne, bo opiekę lekarską w czasie ciąży i porodu gwarantują przepisy, dlatego wybór pozostawiam każdej z was. Nawet jeśli kobieta nie jest ubezpieczona w kraju, a jest obywatelką Polski może korzystać z bezpłatnej opieki medycznej przez cały okres ciąży.
Wszystkie konsultacje i podstawowe badania lekarskie wykonywane będą za darmo po tym, jak przyszła matka zapisze się do lekarza, który ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Co ważne, zakres badań wykonywanych w ramach NFZ jest wystarczający aby prowadzić ciążę fizjologiczną bezpłatnie.
Inną kwestią jest wybór placówki w której będziemy chciały prowadzić naszą ciąże. Dobrą praktyką jest rekonesans i zebranie opinii na temat placówki.
Zakres świadczeń wykonywanych u kobiet w czasie ciąży kształtuje się następująco:
Do 10 tygodnia ciąży
– badania podmiotowe
– pomiar ciśnienia krwi
– masa ciała oraz BMI
– ocena ryzyka ciążowego
– badanie piersi
– propagowanie zdrowego stylu życia
– grupa krwi, przeciwciała odpornościowe
– morfologia
– ogólne badanie moczu
– glukoza na czczo
– VDRL, HIV, HCV, TOXO, CMV, Różyczka
– TSH
+zalecenie konsultacji stomatologicznej
11-14 tydzień ciąży
– badanie ginekologiczne
– pomiar ciśnienia i masy ciała
– propagowanie zdrowego stylu życia
– ocena ryzyka i nasilenia objawów depresji
– Badanie prenatalne w pierwszym trymestrze ciąży zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego
15-20 tydzień ciąży
– badanie ginekologiczne
– pomiar ciśnienia i masy ciała
– propagowanie zdrowego stylu życia
– morfologia
– badanie ogólne moczu
– badanie cytologiczne
18-22 tydzień ciąży
– badanie ginekologiczne
– pomiar ciśnienia i masy ciała
– propagowanie zdrowego stylu życia
– Badanie prenatalne w drugim trymestrze ciąży zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego
21-26 tydzień ciąży
– Edukacja przedporodowa
– badanie ginekologiczne
– pomiar ciśnienia i masy ciała
– Ocena czynności serca płodu
– Propagowanie zdrowego stylu życia
– glukoza we krwi – tzw. test obciążenia glukozą 75 g(na czczo, po 1 godzinie i po 2 godzinach)
– badanie ogólne moczu
– przeciwciała odpornościowe
27-32 tydzień ciąży
– badanie ginekologiczne
– ocena czynności serca płodu
– pomiar ciśnienia i masy ciała
– propagowanie zdrowego stylu życia
– morfologia
– mocz
– badanie prenatalne w trzecim trymestrze ciąży
– podanie domięśniowo preparatu immunoglobuliny u kobiet z ujemną grupą krwi
33-37 tydzień ciąży
– badanie ginekologiczne
– pomiar ciśnienia i masy ciała
– propagowanie zdrowego stylu życia
– ocena czynności sera płodu
– pomiar miednicy
– ocena ruchów płodu
– ocena ryzyka i nasilenia objawów depresji
– morfologia
– mocz
– HBS, HIV, VDRL, HCV
– Posiew z pochwy w kierunku paciorkowców B-hemolizujących tzw. GBS
38-39 tydzień ciąży
– badanie ginekologiczne
– pomiar ciśnienia i masy ciała
– propagowanie zdrowego stylu życia
– ocena czynności sera płodu
– ocena ruchów płodu
– morfologia
– mocz
Po 40 tygodniu ciąży
– badanie ginekologiczne
-pomiar ciśnienia i masy ciała
– ocena ruchów płodu
– badanie usg
– KTG
Badania prenatalne są refundowane w pierwszym i drugim trymestrze ciąży tylko z odpowiednim wskazaniem. Chcąc takie badanie wykonać bezpłatnie, należy spełniać jedno z poniższych kryteriów:
– wiek pacjentki powyżej 35 roku życia,
– wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej u płodu, u ciężarnej lub u ojca dziecka,
– zwiększone ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą genetyczną,
– nieprawidłowy wynik badania USG.
Badania inwazyjne tj. amniopunkcja genetyczna również jest refundowana na podstawie wskazań po pierwszym, nieprawidłowym badaniu prenatalnym, w którym pojawia się ryzyko wad genetycznych. Skierowanie na badanie prenatalne zawsze wystawia lekarz. Należy pamiętać, że badanie prenatalne w III trymestrze ciąży nie jest refundowane.
Nie oznacza to wcale, że kobieta w ciąży ma wykonane tylko te 3 badania USG w trakcie trwania ciąży. Ginekolog prowadzący ciążę przeważnie na każdej wizycie wykonuje ciężarnej USG i sprawdza dobrostan płodu.
Jeśli chodzi o zabiegi stomatologiczne w ciąży to są one również refundowane w placówkach z kontraktem NFZ. U kobiet ciężarnych NFZ refunduje leczenie kanałowe zębów. Usuwanie osadu z zębów przysługuje ciężarnej po 6 miesiącach od poprzedniego zabiegu.
Kobietom ciężarnym z cukrzycą typu 1, leczącym się za pomocą pompy insulinowej, należy się refundacja na 10 zestawów insuliny do pompy. Receptę taką powinien wypisać lekarz prowadzący ciążę lub lekarz diabetolog.