Wystarczą trzy „nocki” z rzędu, by przestawić zegar naszego układu pokarmowego aż o 12 godzin – alarmują brytyjscy naukowcy. Zmiany w mózgu również są widoczne, choć nie tak drastyczne.
Nie bez powodu osoby zmuszone do pracy nocą mają wypłacane „szkodliwe” za trudniejsze warunki pracy. A jednak ktoś musi ją wykonywać. Służby publiczne, zakłady pracujące w cyklu ciągłym – wszędzie tam trzeba rąk do pracy.
A co ta praca z nami robi? Całkiem sporo, ponieważ bezsprzecznie zakłóca rytm dobowy naszego ciała. To żadne odkrycie, a efekty są znane od wielu lat. Te najbardziej odczuwalne można porównać do zjawiska jetlag, czyli problemów z dostosowaniem organizmu do zmian w rytmie, objawiające się choćby bólami żołądka. W konsekwencji mogą prowadzić do cukrzycy, zwiększonego ryzyka nadwagi i otyłości, wśród wielu innych problemów.
Dowiedzione są również związki nocnej pracy z prawdopodobieństwem wystąpienia zaburzeń nastroju i depresji. Nawet tzw. nocne marki – a więc osoby czujące się w trybie nocnym względnie komfortowo – z czasem są bardziej narażone na konsekwencje zdrowotne różnego rodzaju.
Nie do końca jednak wiadomo, jak szybko można odczuć skutki wyboru takiego trybu pracy. Wróć, już wiadomo. Dzięki naukowcom z University of Surrey mamy już pierwsze istotne informacje. Postanowili oni zamknąć 14 ochotników na kilka dni i „pobawić się” ich rytmem dobowym.
Połowa pracowała w normalnych godzinach dziennych i mogła spać od 22 do 6 rano, a połowa miała możliwość snu wyłącznie od 10 do 18. Codziennie, co kilka godzin, badano krew uczestników i okazało się, że już po trzech „nockach” u uczestników znacząco zmieniły się proporcje istotnych hormonów w organizmie: kortyzolu i melatoniny.
To z kolei sprawiło badanym odczuwalne dolegliwości trawienne, ponieważ układ trawienny przestawił się w pracy aż o 12 godzin. Aktywność mózgu przesunęła się średnio o 2 godziny, a więc w mniejszym stopniu.
Pełny wachlarz konsekwencji dla takiej zmiany jest trudny do zmierzenia. Jednak nie powinniśmy lekceważyć wyników badania, ponieważ odnotowano m.in. zaburzenie rytmu metabolitów związanych z chronicznymi wadami nerek.
Źródło: Proceedings of the National Academy of Sciences